(Aningaasaqarnermut Nunanilu Avannarlerni Suleqatigiinnermut Naalakkersuisoq)
Naatsumik oqaasigineqarsinnaavoq;
Isumaqarpugut innuttaasut nammineersinnaassusiat annikillisinneqassasoq. Tamanna politikkikkut killilersuinermik millisitsiniarnerup ilagaa, inuit atugaasigut politikkikkut killersuinermik millisitsiniarnerput.
Innuttaasut isertitaannik innuttaasunullu akilikkat pisortat assaaqqatik nerinnattut atorlugit aningaasanik tigooqqaasinanngillat..
Aamma uagut nammineq, maani politikkerit akornanni innuttaasut pitsaasunik inissiaqarissaat, suliffeqarfinni Namminersorlutik Oqartussat pigisaanni sullississutit akiinik appasissunik, meeqqat ilinniarnissaannut pitsaasunik atugassaqarnissaannik, kigutileritinnissamut napparsimasunillu paarnissamut pitsaasunik atugassaqartinngikkutsigit. Utaqqaat nerisaqarluarnissaat, aqquserngit ingerlavigiuminartut, pingaanerpaasulli: angerlarsimaffeqanngitsut inuunerminni pitsaasunik atugassaqarnissaat, meeqqat inuusuttullu navianartumiitttu nunatsinnilu nunaqqatigut tarnikkut ajornartorsiuteqartut.
Imminnut toquttartut sunniutilimmik ikilisereerutsigit aaqqissuussineq una oqallisereqqitsigu. Meeqqat inuusuttullu navianartumiittut iliuuseqarfinissaannut sunniutilimmik suleriaaseqalerutta. Angerlarsimaffinni nakuusertarnerit sunniutilimmik ikilisereerutsigit. Ilinniarnerit, oqaatsinik ilinniarnerit, kigutik narlorsaanissamut periarfissat allallu innuttaasunut pingaaruteqartorujussuit sunniutilimmik pitsanngortereerutsigit.
Inuiaqatigiit sunniutilimmik nakimatilereerutsigit.
Inuit ajornartorsioreersut eqqorneqssapput
Taamatut siunnersuuteqarnikkut angerlarsimaffeqanngitsut tuperfeqaqqusaannginnerat pillugu Danmarkimi siunnersuummik eqqaasingaatsiarpaatigut.
Siunertaq tassaanikuuvoq pinerluunniartartut akiorniarlugit sumiluunniit tupeqqusaannginneq. Tamassuma sunniutigaa nunaannermi aqqusinerni angalaannartut angerlarsimaffeqanngitsullu pisuussuteqanngitsut unitsinneqartarneri, inunnuttaasullu ajornartorsioreersut pinerluttutut isigineqalerneri. Tamanna angerlarsimaffeqanngitsunik malersuinermik kinguneqarpoq. Tamannami siunertaanngikkaluarpoq. Tamannali kinguneraa. Naamik, naamik, naamik. Pinngitsaaliineq pillaanerlu aqutsitissat eqqortuunngillat.
Allanik misileeqqaartoqarnikuunngilaq, soorlu akiitsoqarneq pillugu siunnersuisarneq, akiitsunik isumakkeerinninneq allallut uagut malilluta innuttaasut pisinnaatitaaffigisaat.
Peqataatsineq allaffissornerujussuanngussaaq – aamma inuussutissarsiortunut kommunillu
Naalakkersuisut siunersuummi uani kiisami kommuninik suliamillu soqutigisaqartut allat peqataatinniarsarimmatigit pitsaasuuvoq. Kisianni innuttaasut kamalerpata taakkuninnga pisuutsiniarlutik eqqarsarsimarpasinnerupput.
Qaammammut 4.000 kr.-nik aappariinnullu 6.000 kr-nik aningaasanik atugassaqaraanni kinaluunniit inigisamut, nerisassanut, internetimut nanginulluunniit akiliisinnaanngilaq.
Tassa pitsuusut ajornartorsiorteqqiinnaleriaannaavagut pinerluuteqartartullu amerliseriaannaallugit, pingaartumik pissarsiniarluni pinerluttuliornerit aanngajaarnertunillu tuniniaanerit.
Inuuniarnermummi aningaasat arlaannit pissarisarineqartussaapput.
Nalunngilara arlaat takorluugaqassasoq aalakoortunik inupassuaqartoq AKILIUUMANNGIINNARTUNIK. Taamaattoqanngilaq. Siullermik nunatsinni imigassamik atornerluineq apparujussuarnikuuvoq, aappassaanik imerajunneq nappaataavoq annertusiartortartoq toqussutaasartorlu.
Taamaattoqarnerani katsorsaasoqartussaavoq.
Akiitsunik akiliisitsiniartarnermut periusissanik allanik nassaartoqarluarsinnaavoq, ilimagisariaqarprolu ilaat allanik aamma iliuuseqassasut.
INI, sulisitsisut, kommuni innuuttaasullu allaffissornermi amerlanerusunik suliakkerneqassappata, taava Ilanngaassiviup ataqatigiissarnissaanut ingerlanneqarnissaanullu immikkoortumik nutaamik pilersitsisoqassaaq – imaluunniit qanoq iliortoqarniarpa?
Paasissutissanik nalunaarsuivinnut arlalinnut aamma aningaasaqartuuteqartoqartussaavoq immaqalu pitsaasumik pisariaqartumik isumaannaallisarluarnikorujussuanik atuutilersitsiniartoqassalluni. Immaqa.
Paasissutissanik isumannaallisaanermi ajornartorsiutit, akiitsunnik kikkut tamarmik paasisaqarsinnaalissapput – Napparsimaleruivimmi?
Sulisitsisut sulisumik akiitsuinik paasisaqarsinnaalissapput, oqarluaannarlunilu suliffeqarfimmi oqartusaanerup oqimaaqatigiissinneqarnera allanngortittussaavaa.
Aningaasanik pisassaqartut – tassa akiitsoqarfigisat – innuttaasut pisortanut akiitsuinik ataatsimut paasisaqarsinnaalissapput. Suliffiup avataatigut pisinnaatitaaffeqarneq qanoq inissisimalerpa?
Innuttaasullu pillugit paasissutissanik isumannaallisaaneq siunnersuummi uani qanoq aaqqissuunneqarniarpa?
Siunnersuut taamatut isikkoqartillugu teknikkerinit aqutsinerujussuuvoq, naalagaaffiup tamakkiisumik aqutsineranut assingusoq. Namminersorlutik Oqartussat sunik tamanik pisinnaatitaaffeqarput, innuttaasut pisinnaatitaaffeqanngillat.
Namminersorlutik Oqartussat innuttaasut sunilluunniit naammagittaalliuteqartussaanngitsut perruumaataarlutik ammut isigiinnarsinnaavaat.
ilimageriartigu akiitsullit tamarmik piumatuujunngitsut, pisortanit aningaasanik tillinarisarinngitsut, tassunga taarsiullugu ilimageriartigut – innuttaasut tatigalugit – akiitsut amerlanerpaartaat inuit nalinginnaasuusut pitsaasumik taarsersuimik aaqqissuussivigineqarniarsarisut.
Iliageriartigu inuuniutissamik naammattunik peqanngitsut ulluinnarnilu inoqatiminnik pingaartitsillutik pisariaqartitsisut. Pisarisartakkullu ulluinnarni pisariaqartitat akisoorujussuupput, inigisamut akiliutit angalanermullu aningaasartuutit qaffasissorujussuupput, inissianilu imermik kiammillu atuinerit akisoorujussuullutik inissiani aserfallassimasuni najugaqarput
Inigisamut tapiissutit annaasussaagamikkit sulisinnaanngillat. Aamma piginnaanngorfiusinnaanngitsumi, ilinniagaqarfiusinnaanngitsumi suliffissarsiffiusinnaanngitsumilu najoqarnertik pissutigalugu pitsaasumik suliffissarsisinnaanngillat.
imaluunniit avinnerup kinguneranik angerlarsimaffeeruttoq, suliffissarsiortoq inissarsiortorlu, taakkuninngali nassaarsinnaanani maannakkullu meeqqanut akiliutinik akiitsugaqarlersoq, inissiamut aallaqqaatissatut akiliutissaqanngitsoq, tamassumalu kingorna pisortanut akiiitsumik kinguaatooruteqartoq.
Ikiornagu pisortat ikiorsiissutaannit iserttitaminit annikitsuararsuarni pinngitsaaliilluni akiliisinneqarpoq. Taava suliffinni sulisussaagaluaq annaassvarput, maannakkut akiitsoqartorujussuanngorami pissutigalugu sulinissaa imminut akilersinnaajunnaartoq.
Imaluunniit siusinaartumik soraarnerussutisialik aningaasanik atugassaqarpianngitsoq inulluunniit pisortanit akiorsiissutinik pisartagalik aamma aningaasarpassuaateqanngitsoq.
Inuusunnerugallarnerminnit akiitsoqarput, unitsinneqarsinnaanngitsumillu kinguaatooraluttuinnarlutik, uagullu politikerit akit, suliffissaqanngitsut neqeroorutit allallu allanngortittuartarpagut. Inigisaq aserfallannikoq, oqulik peqqinnatik tamassuma kinguneranik qimassinnaanngilaat.
Aaqqissuussinermut tassunga aningaasaatiminnit utertitsilluk akiliissapput, tamassumalu kinguneranik isertitaat annikinneruleqqillutik. Tassa aningaasat nammineq akilikkagut uterteqqippagut.
Imaluunniit innuttaasoq napparsimalersoq, aapparisaq nappersimalersoq Danmarkimut suliaritikkiartortariaqarnini pissutigalugu akiitsoqarlersoq.. .
Tamakkuninnga pisoqaraangat?
tamakku sillimaffiginagit aaqqissuussinermik pilersitsisinnaanngilagut. Tamakku tamarmik akiiitsut pillugit siunnersuisarnissamik, akiitsunik isumakkeerfiginniniissamut periarfissaqarnissamik aaqqissuussinerpassuillu pinnagit allatut aaqqiissuteqarnissamik tunngavissaqartitsipput.
aamma allaqqavoq, inuit aningaasaateqarfinnit akilerneqartut Ilanngaassivik aqqutigalugu akiliisinneqartassasut. Ilimagisariaqarparput eqqumiitsuliortut peqatigiffiillu pisortanut akiitsoqalersut tamatumuuna eqqorneqassassut.
Tassa aningaasaateqarfiup Kalaallit Nunaanni suliniutinut aningaasaliisup Naalakkersuisut akiliisitsiniarartarnerannut ilaatinneqassanatik, akiligassallu kinguaatoorutaasinnaasut uani aamma akilersinneqartussaanerat pissutigalugit tapersersunnartuusutut naatsorsuutigisinnaanagu..
Ajortut unissanngillat?
Inoqatit ulluinnarni pitsaanerusumik inuuneqalernissamut akiitsunillu akilersuinissamik siunersornagit Nunap Karsianut aningaasanik akiliisitserusulluni periuseqarnerput eqartoq pissutigiinnarlugu inuit taakku isertitaminnit naleqqutinngitsumik ilanngaavigineqarpata, taava eqquisoqassaaq.
Amma innuttaasut navianartumiinnerpaat, innuttaasut ajutoortut innuttaasullu pissaaleqereersut eqqorneqassapput.
Ila tupinnaq, inuiatigiit qanoq ingerlaaseriaaseqarnissaannik kissaateqarneq, pisuujunerpaat peqqinnerpaallu inuusuttullu imminnut pilersorsinnaapput. Peroriartornermi ajornerpaanik misigisaqarnikuunikut, peqqissutsikkut ajoquteqarlutik inuunikuunerminnik qaanginikut, sukkasummik ersarissumillu eqqarsarsinnaasut ilutsitsisunilu inunngortut iluatsitsilluarsimaartullu. Imminnut pilersorsinnaapput.
Innuttaasut sinneri oqarfigineqarput kukkusumik inuuneqartut, soraarnerussutisiassanik ileqqaarnissamut pinngitsaalineqassasut, akiitsunik akiliinissamut pinngitsaalineqassasut, oqaloqatigeqqaarnagit, siunnersoqqaarnagit ikioqqaarnagi.
Tassa iluatsitsinatik inuusut imminnulluunnit kivissinnaanngitsut nunatsinni periutsimut miloriunneqartut robotitut aqunneqalissapput.
Sunik atugaqarnerannik oqaluttuassartaannilluunniit soqutiginninngitsut. Inuttut isigineqanngitsut suliamili normutut isigineqartut. Nakkartunik ikiuinngitsut, ajutooqqanerannilu isimmittaasut.
Tamakku saqqummiunneqaraangata tulluartutut isikkoqarput. Periuseq uppernarpasissutut isikkoqarpoq, Naalakkersuisullu akerliusut tamassuma kinguninngua nipanngersassagunarpaat oqaasersiarpassuillu oqaaseqatigiillu tusaruminartorpassuit ilisarnarunnaarsakkat atorlugit oqalussallutik.
Apeqqutilli sakkortuut akineqassapput.
Ajornartorsiutit inunnut tunngasut qanoq sillimaffigineqarpat. Akiitsut suut pineqarpat. Aningaasat periutsimut ingasattumut nalinnginnaasuunngitsumullu akilutigineqartussaasut akiliisitsiniartarnermut akikinnerusumik inuppallaarnerusumillu atugassaqartitsinissamik qulaakkernittussamut akiitsut pillugit siunnersuisoqarfimmut atorneqarluarsinnaanngillat?
Inuppalaartumik iliuuseqarluni akilersuinissamik naleqquttumik siunnersuisoqarsinnaanera tatiginagu, tassungali taarsiullugu Ilanngaassivittut ittumik inuit atugaat tamaasa saneqqullugit akiliisitsiniartussamik pilersitsilluni, ikiorsiissutit assigiinngisitaalersinnissaat, sulinermut ilanngaammik atuutilersitsinissaq, atornerluinermut akeqanngitsumik katsorsaasarnissaq oqallisigissallugit isumaqanngilluinnarpoq.
Aamma kommunit, sulisitsisut, suliffeqarfiit Namminersorlutik Oqartussat aamma Akileraartarnermut Aqutsisoqarfik sinnerlugit akiitsunik akilisitsisisut tamarmik inuup ataatsip akiitsuinik akiliisitsinermi akuliutitinneqassapput. Pissutsini tamani. Innuttaasoq ulluinnarni inuunermi ajornartorsioreersoq ilimagineqarpoq maalaartarfinnik atuinisinnaassasoq, aningaasallu atorneqarsinnaasut akiliisitsinermilu ilanngaatit suut atuuttariaqarnerinik piumasaqartoq akiitsumi akilernissaanut nukissaqariinngitsoq nammineq taakkununnga nukissaqartariaqartoq. Tassa suliassanik suliarinnittartut ikiuuttartullu allat suliassat tamakku paasinissaannut qaammatikkaartumik ullulluunniit 14-ikkaartumik inuit ajutooriaannaat ikiortussaassavaat. Allaffisorpallaarneq oqaluusereriartigu. Milliardit tusaamasat akilersinniarnissaat naggataatigut akilersissinnaajumaakkagut eqqarsaatigalugit inuiaqatigiinnut ataatsimut qanoq akeqassava?
Periutsimi inatsiserpassuaqarfiusumi il.il. ajornartorsiorfioreersumi.
Akiitsut pillugit siunnersuisoqarfeqarnissaq ajornannginnerpaajuvoq. Akikinnerullunilu.
Pilersaaut una inuup kiffaanngissusaanut innarlermeqartissaannitsumut sakkortuunik kinguneqartussaavoq, ilimarporlu, Suleqatigiissitssut naapertorlugit, kisermaassilluni pissaanermik atuinertut isikkoqartoq, atorneqarsinnaanngivissortoq.
Innuttaasut maannakkut annertuumik akerliusariaqalerput. Periuseq taanna atuutilersinneqassappat, taava periutsit allat suut inuit inuussutissarsiortullu piginnaatitaafiinik annertuumik taamatut sumiginnaatigisut atuutilersinneqassappat?
Aap, akiitsut akilersinneqassapput.
Tamanna isumaqatigiissutigilluarsinnaavarput. Aaqqiissutissanilli allanik nassaariarta, immitsinnullu isigaluta.
taamatut oqaaseqarluta siunnersuut una itigartilluinnarparput.
Siunnersuutaavoq assuarnartorujussuaq.